13-08-2024 - Pulse storm chasing
Een wat lastige buienjacht, die ik uit frustratie afbrak maar toch ook wel mooie beelden opleverde.
17:55 Zware convectie 50-60km (!) verderop in het oosten, gezien vanuit Venray
Wat vooraf ging...
Weerkaartje KNMI 12-8 voor 12-8 14:00LT
12 en 13 augustus 2024 kunnen de boeken in als twee tamelijk bijzondere weerdagen. En ja, dit verhaal gaat over de onweersbuien maar het bijzondere zit 'm in de luchtmassa over ons land deze dagen. Vanaf maandag 12 augustus werd onder regie van hogedruk oostelijk en noordoostelijk van ons land en lagedruk ten westen van de Britse eilanden (zeer) warme lucht vanuit het zuiden aangevoerd waarbij in de loop van de maandagmiddag deze lucht ook nog eens steeds vochtiger werd. Dat betekende hitte die ook nog eens heel belastend (drukkend) zou worden met uiteindelijk 2 meter temperaturen ruim boven de 30°C en dauwpunten oplopend tot rond 24°C! Ter illustratie een paar lijstjes met maximum volgens de NWS methode berekende hitte-indexen op basis van KNMI weerstation-metingen per weerstation:
Maandag 12 augustus:
| Weerstation | Tijdstip | T 2mtr (°C) | RV (%) | Hitte-index |
| Westdorpe | 18:10 | 33,7 | 47 | 37,55 °C |
| Maastricht-Aachen AP | 16:30 | 32,8 | 52 | 37,36 °C |
| Woensdrecht | 18:40 | 32,9 | 51 | 37,25 °C |
| Ell | 18:50 | 32,7 | 52 | 37,16 °C |
| Gilze Rijen | 18:20 | 32,7 | 51 | 36,84 °C |
Dinsdag 13 augustus:
| Weerstation | Tijdstip | T 2mtr (°C) | RV (%) | Hitte-index |
| Twente | 14:20 | 33,0 | 60 | 40,70 °C |
| Hupsel | 17:30 | 32,9 | 61 | 40,06 °C |
| Nieuw Beerta | 17:00 | 34,2 | 50 | 39,65 °C |
| Hoogeveen | 16:50 | 33,2 | 55 | 39,27 °C |
| Ell | 15:30 | 32,6 | 55 | 37,93 °C |
Let wel, dit is per weerstation, voor Twente gold op de middag dat meerdere uren de hitte-index boven de 39,7°C bedroeg met 5 keer een 10 minuten resultaat boven de 40°C. On-Nederlands en eigenlijk gewoon direct gevaarlijk voor iedereen die dan buiten werkt of sport, dit omdat geldt dat voor iemand die aanhoudend lichamelijke inspanning in volle zon levert tot 8°C hitte-index bijgeteld kan worden waarmee we extreem gevaarlijk condities benaderen - ook en zelfs bij 100% gezondheid.
Maar nu terug naar het te verwachten onweer! Bij de genoemde temperaturen en hoeveelheid vocht past natuurlijk hoge onstabiliteit en dat loog er allemaal dan ook niet om. Ter illustratie een tweetal ECMWF berekeningen voor MUCAPE, eerst run 11/8 12 voor 13/8 18:00LT en vervolgens run 12/8 12z voor 13/8 15:00LT (bron: kachelmannwetter.de):
Voor ons land hoge en zeldzame waarden, je zou zeggen: knallen maar! Maar er was ook minder nieuws: vrijwel geen dynamiek (berekende effectieve diepe schering rond 10kts of ietsje meer) en het ontbrak aan forcering - er was niets om de buivorming op gang te brengen. Op dinsdag de 13e wel kans als een thermische vore van west naar oost zou trekken. In de vore convergentie met na passage west ervan aanvoer van koelere en drogere lucht uit westelijke richtingen, wel met de kanttekening dat de vore langzaam opvulde - dus in betekenis afnam. Ook zichtbaar op het tweede kaartje hierboven, in die berekening is de warme vochtige lucht om 17:00LT al een heel eind naar de NL/Dld grensgebieden gedrukt.
Maar: in die gebieden vanaf de namiddag dus kans op pittige onweersbuien op de convergentie die van de hoge onstabiliteit konden profiteren.
Stormchase
| Crew: | Han(s) Solo |
| Vertrek: | 15:15 |
| Terugkomst: | 20:00 |
| Totaal aantal km: | 175 |
| Route: | Eindhoven - Helmond - Deurne - Venray - Heide - Venray - Wanssum - Well - Venlo - Sevenum - Venlo - Venray - Deurne - Helmond - Eindhoven |
| Waargenomen: | Zware convectie, shelfcloud, intens onweer, gustnado's |
| Skywarn-meldingen | Geen. |
Goed, voor de 13e dus een setting met hoge onstabiliteit, veel voor neerslag beschikbaar vocht (PW > 40mm) maar nauwelijks schering en een zwakke forcering. Dat is een recept voor ongeorganiseerde buien, dus kortlevende single cells, maar met de hoge CAPE kunnen dat wel felle pulse-type buien zijn met intens onweer, veel neerslag op korte tijd en kans op forse hagel en windstoten. De buien zullen maar traag of amper verplaatsen, dat lijkt dus chasegewijs handig, bui kiezen, er naar toe en klaar! Maar vaak blijkt dat juist deze buien eigenlijk moeilijk "chasebaar" zijn, zo kortdurend dat bij aankomst de bui alweer ingestort is, of dat er door outflow een heel cluster van kernen is ontstaan met de (kortlevende!) fellere kernen er in verstopt, m.a.w. je komt in de neerslag en ziet alleen maar "grijs". Of: je rijdt naar zo'n cluster toe en 20 kilometer achter je ontstaan op de plek waar je vandaan komt nieuwe buien op de outflow van het complex. 😅 Kortom: uitgangspositie plannen is gedoe.
Hierboven een scenario als berekend in de ID-2 run van 13/8 09z, weer op de bekende Kachelmannwetter kaartjes, waarbij tussen 18:00 en 20:00 de nodige buien over Limburg en iets oostelijk ervan actief zijn en vervolgens een lijn met "Gewitter stark" 😊 wordt gevormd grofweg vanaf de lijn Eindhoven-Helmond tot de regio Hasselt-Genk bij de zuiderburen. Ik koos dit scenario als startidee, ik kon beginnen met de buien in oostelijk Limburg om vervolgens bijtijds in positie te kunnen komen voor de lijn zo tussen 20:00 en 21:00. En als een van de twee zou lukken was dat al mooi!
Ik vertrek rond 15:15 bij 33.5°C volgens de auto-thermo om te starten te Venray en daar af te wachten wat zuidelijk van me zou gebeuren en dan verder te zien. Bij aankomst zie ik direct een werkelijk enorm aambeeld op afstand:
Hieronder een panorama ervan uit 10 foto's op 66mm brandpuntsafstand:
Let op: de panorama's in dit verslag kunnen worden aangeklikt voor volledige weergave (ik hoop dat je een groot scherm met hoge resolutie gebruikt 😉).
Het is inmiddels 16:05 (bij 32.5°C te Venray) en het enorme aambeeld blijkt te horen bij een groep buien ver ten zuidoosten onder Keulen dat langzaam in noordoostelijke richting uitbreidde. Dat verontrustte mij niet, ik verwachtte alsnog meer westelijke buien.
Lang hoefde ik niet te wachten, tegen 16:30 schoot in zuidelijke richting een TCu omhoog:
Iets later (16:39) vanuit omg. Heide:
Tussen de eerste foto ervan en het beeld hieronder (waarbij alweer een nieuwe toren voor de bui met aambeeld uit ontstaat) zit maar 18 minuten!
De ontwikkelingen van 16:30 tot 17:00 op ADAGUC beelden:
Nou, dat leek aardig op het ID-2 scenario en gezien de plaats en snelheid van ontwikkeling gaf me dat volgens mij genoeg tijd (misvatting!) om wat andere mogelijke zichtplekken hier in de buurt te bezoeken die ik al langer eens wilde bekijken. Op naar de Koninginnebrug bij Wanssum.
Ik zal jullie alle ellende besparen maar door allerlei navigatie- en traag verkeerperikelen en het ontbreken van goede zichtpunten in zuidelijke/zuidoostelijke richting was het een frustrerend gedoe en achteraf gezien kostbaar verlies van 2-3 kwartier....
Paar foto's vanuit Well:
Op deze foto is mooi te zien hoe precies op een lijn nieuwe convectie start:
Te Well is het dan 33°C en ik besluit om dan maar terug naar Venray te gaan om die nieuwe convectie goed vast te kunnen leggen.
17:55 ... en dat leverde dan i.i.g. een mooie (vind ik) foto op. Bijzonder: deze buien staan op een lijn tussen Moers en Essen, zo'n 50-60 km oostelijk van hier!
Het is dus al bijna 18:00 en over zuidelijk Limburg is een stevige lijn onweer (althans aan de neerslagradar te zien) ontstaan. E.e.a. lijkt nog steeds voldoende op het ID-2 scenario maar ik moet nu kiezen: blijf ik hier wachten op lokale ontwikkeling op de outflow van spul zuidelijk (kans dat het niet of amper gebeurt) of rijd ik naar de buien toe - moet ik niet te lang wachten nu het allemaal nog behoorlijk actief is.
Ik besluit over de A73 naar een plek net boven Roermond te gaan, ik kan vandaar uit altijd nog vrij snel naar oost-Brabant. Maar! Bij Venlo is zijn er werkzaamheden en oponthoud en bovendien staat er dat verderop bij Tegelen de weg helemaal dicht is! Stom: dat had ik van tevoren moeten weten. Binnendoor zuidelijk gaan lijkt me te lang te duren en ik besluit dan maar een plekje te zoeken te Sevenum (in/rond Venlo valt dat niet mee). Ik kies de afslag naar de A67 en zag precies toen een felle CG recht voor me in het zuiden.
Te Sevenum rond gereden op zoek naar een zichtplek naar mijn zin en ik vind die niet (weer 15 minuten verbrand) ... Ik zag er wel enkele op Maps maar het lijkt hier wel main maïs-city... Ik twijfel nu wat te doen, toch maar zuidelijk gaan ondanks te verwachten verkeersperikelen en binnendoor gedoe of juist weer de A73 en dan terug om ergens rond Horst een plekje te zoeken en verder af te wachten. Ik verlaat Sevenum via de Venloseweg en ho wacht eens: komt daar een shelf?
18:27 Fotograferen dus maar en met de shelf nog op enige afstand hoor ik bijna continu zacht gedonder. Hieronder een panorama uit 9 foto's op 50mm brandpuntafstand:
18:40 Met de shelf dichtbij ziet het er eruit als op de pano hieronder, gemaakt uit 10 foto's op 28mm brandpuntafstand:
18:46 Ik stond echt al op het punt weg te rijden toen de eerste windstoten kwamen en er enorme stofwolken ontstonden. Gauw weer de auto uit en fotograferen want het was een indrukwekkend tafereel:
Wauw, zelfs een gustnado spin up:
... al kon dat met die windstoten natuurlijk niet lang duren, al snel zie ik het ding omgeblazen worden:
Nu beslissen wat verder te doen. Zou al die outflow er inderdaad voor zorgen dat een nieuwe lijn buien over Oost-Brabant ontstaat? Ik besluit daarom een "haak" te rijden door terug te gaan naar Venray over de A73 en dan van daaruit zonodig westelijk of zuidwestelijk te gaan.
Onderweg juist voorbij Horst zie ik een enorme gustnado ontstaan pal aan de oostkant van de weg, een imposant grote draaiende zuil zwart zand. Helaas geen beeld van vanwege de verkeersdeelname met, omdat ik weer voor de shelf wil uitkomen, een minder legale snelheid. 😉 Dat voor de shelf uitkomen zou overigens niet lukken en helaas moest ik zien dat de dynamiek eronder ook afnam.
Hieronder de ADAGUC neerslagradarbeelden van 18:00 - 18:40LT:
19:11 Eenmaal weer te Venray dit weliswaar donkere maar ook vrij statisch zicht in zuidoostelijke richting.
Ik check de laatste beelden en zie dat de voor mij belangrijke westkant van de lijn in betekenis afneemt en dat het meer oostelijk deel uit elkaar lijkt te vallen. Ik ben wat gefrustreerd door alle verknoeide tijd vooraf, was ik maar eerder zuidelijk gegaan of achteraf: was ik maar in Sevenum gebleven om het feitelijke onweer mee te maken. Ik besluit dan maar via Helmond naar de thuisbasis te gaan, om hopelijk later op de avond nog wat onweerfoto's te kunnen schieten. Maar voor zo'n besluit is frustratie een slechte raadgever blijkt wel weer want als ik nog maar even had gewacht had ik gezien dat de oostelijk de lijn heractiveerde en met de A73 vlakbij stond ik daarvoor eigenlijk prima in positie. 😑
Kortom, een sh*tty chase die gelukkig toch nog enkele mooie beelden en waarnemingen opleverde en natuurlijk met het oud zeer dat verkeersdeelname en nowcasten en plannen en navigeren niet echt handig is als je alleen op pad bent...
Eenmaal thuis rondom "convective debris" maar ook nog wel nieuwe TCu.
Later nog geprobeerd wat gebliksem erop te krijgen maar de buien stond wat te ver weg en soms zat er ook nog eens neerslag tussen. Meer dan dit kon ik er niet van maken:
Geplaatst 15-08-2024 12:15
Gewijzigd 21-08-2024 13:04